ABS w samochodzie to podstawowy system bezpieczeństwa aktywnego, zapobiegający blokowaniu kół podczas hamowania. Dzięki temu samochód nie wpada w poślizg podczas hamowania.
Systemy ABS to dziś standardowe wyposażenie każdego auta, fabrycznie nowego i 20 – letniego. Czujniki systemu ABS są także wykorzystywane przez inne, bardziej zaawansowane systemy bezpieczeństwa aktywnego. I nie tylko. Co to jest ABS? Jak działa ABS? Odpowiemy na wszystkie pytania w poniższym tekście.
- Co to jest ABS?
- Jak działa ABS w autach?
- To warto wiedzieć o ABS!
- Hamowanie z ABS.
- Hamowanie bez ABS
- Jak sprawdzić czujnik ABS?
System ABS został wprowadzony do produkcji w 1978 roku przez firmę Bosch. Początkowo trafiał tylko na wyposażenie najbardziej luksusowych aut (BMW serii 7, Mercedes klasy S) ze względu na bardzo wysoką cenę. Postępujący stale rozwój elektroniki i miniaturyzacja sprawiały, że produkcja układu ABS stawała się coraz tańsza. Poza tym pojawili się też inni producenci. Obecnie, od wielu lat, układ ABS jest obowiązkowym elementem wyposażenia każdego nowego samochodu. Montuje się go w każdym samochodzie, niezależnie od klasy. Także w autach miejskich, klasy A. W ostatnich latach ABS stał się też elementem wyposażenia niektórych motocykli.
Co to jest ABS?
ABS (Anti-lock Braking System) – to system zapobiegający blokowaniu kół w trakcie hamowania.
Co daje ABS w samochodzie? System ten:
- chroni przed wpadnięciem w poślizg, podczas hamowania;
- skraca drogę hamowania;
- zapewnia kierowalność i panowanie nad samochodem podczas hamowania na śliskiej nawierzchni.
Aby system ABS mógł działać we właściwy sposób, muszą zaistnieć odpowiednie warunki:
- układ hamulcowy musi być w pełni sprawny (niezużyte klocki hamulcowe, niezużyte tarcze hamulcowe, płyn hamulcowy o odpowiednich właściwościach, szczelny układ itd). Działanie ABS powoduje silne skoki ciśnienia płynu hamulcowego – dlatego sprawność i szczelność układu hamulcowego są tak ważne;
- opony muszą mieć odpowiedni bieżnik, muszą być dostosowane do pory roku i muszą zapewnić właściwą przyczepność na drodze;
- zużyte amortyzatory bardzo utrudniają działanie systemu, powodując jego uruchamianie nawet przy lekkim hamowaniu.
Dlaczego powstał ABS?
Kiedy kierowca naciska pedał hamulca, koła samochodu powinny stopniowo wytracać prędkość. Czyli mówiąc prościej – powinny się obracać coraz wolniej, aż do zmniejszenia prędkości albo do całkowitego zatrzymania.
Zależnie od tego, co chce uzyskać kierowca.
Jeśli koło wpadnie w poślizg, przestaje się obracać (ulega zblokowaniu).
Koło traci przyczepność z nawierzchnią i zachowuje się jak łyżwa na lodzie.
Czym może się to skończyć? Nietrudno się domyślić. Znaczącym wydłużeniem drogi hamowania i wypadkiem, zjechaniem z drogi i wypadnięciem z niej itd.
ABS ma na celu zapobieganie takim sytuacjom.
Jak działa ABS w autach?
ABS w samochodzie moduluje działanie układu hamulcowego.
W skład układu ABS wchodzą następujące elementy składowe:
- sterownik elektroniczny, zamontowany pod maską. Zbiera sygnały z czujników. W razie potrzeby moduluje działanie układu hamulcowego.
- specjalna pompa, zamontowana pod maską. Może znajdować się obok, albo pod sterownikiem elektronicznym. Prowadzą do niej sztywne przewody hamulcowe z pompy hamulcowej. Następnie przewody prowadzą płyn hamulcowy do zacisków hamulcowych przy wszystkich kołach.
- cztery czujniki prędkości obrotowej, zamontowane przy każdym z kół. Stale przekazują informacje o prędkości kół do sterownika. Działają na różnych zasadach. Na przykład na piaście koła może znajdować się pierścień impulsowy z odpowiednimi wycięciami. Ich ruch powoduje zmiany pola magnetycznego, które są rejestrowane przez czujnik.
Znajdź sklep w okolicy
Działanie ABS w praktyce – jak przebiega?
Kierowca naciska pedał hamulca. Zaczyna działać układ hamulcowy.
Płyn hamulcowy pod odpowiednim ciśnieniem kierowany jest do pompy układu ABS. Dalej trafia do poszczególnych zacisków hamulcowych. Nacisk ze strony płynu hamulcowego powoduje, że w zaciskach wysuwają się tłoczki hamulcowe. Przez to klocki zaczynają trzeć o tarcze. Przednie koła samochodu wjechały na śliską nawierzchnię. Bieżnik opon stracił przyczepność. Koła zablokowały się.
Czujniki prędkości obrotowej ABS na przednich kołach przekazały sygnał do sterownika ABS o tym, że przednie koła uległy zablokowaniu.
Sterownik porównuje dane ze wszystkich czujników, z czterech kół i stale je porównuje. Stąd „wie”, które koła uległy zblokowaniu. Sterownik uruchomił pompę ABS. Pompa ABS zaczęła modulować przepływ płynu hamulcowego do przednich kół (zblokowanych), przerywając go kilka razy na sekundę. To tzw. hamowanie pulsacyjne. Bieżnik opon odzyskał przyczepność. Koła znów zaczęły się kręcić. Sterownik ABS otrzymał sygnał i zaprzestał modulacji przepływu płynu hamulcowego.
Działanie ABS jest odczuwalne przez kierowcę – na pedale hamulca czuć silne wibracje.
Działanie ABS jest monitowanie przez system diagnostyki pokładowej. W przypadku awarii systemu ABS, na desce rozdzielczej auta pojawia się kontrolka ostrzegawcza.
To warto wiedzieć o ABS!
ABS stanowi podstawę dla szeregu innych systemów bezpieczeństwa.
A dokładniej, nie sam ABS, a jego czujniki prędkości obrotowej, które przekazują dane dla szeregu systemów. Jakich?
- ASR – zapobiegającego poślizgowi kół napędzanych.
- ESP – zapobiegającego poślizgowi podsterownemu i nadsterownemu
- systemów wspomagających zjazd ze wzniesienia i podjazd pod wzniesienie, stosowanych np. w SUV
- systemów kontroli ciśnienia w oponach TPMS tzw. pośrednich, czyli bez nadajników w wentylach.
Hamowanie z ABS. Hamowanie z ABS zimą – co należy zrobić?
Hamowanie autem z systemem ABS nie wymaga od kierowcy przeprowadzania jakichkolwiek dodatkowych czynności. W razie niebezpieczeństwa kierowca musi się zachować w standardowy sposób: nacisnąć pedał hamulca z odpowiednią siłą i utrzymywać właściwy kierunek ruchu, aby w razie potrzeby ominąć przeszkodę.
Posiadanie auta z systemem ABS (a także z bardziej zaawansowanymi systemami bezpieczeństwa) nie zwalnia kierowcy z bycia ostrożnym.
Hamowanie bez ABS
W zasadzie trudno znaleźć na polskich drogach auto bez systemu ABS. Może go nie być w prostych samochodach osobowych niższych klas, mających więcej niż 20 lat.
Może Cię, również zainteresować:
Jak hamować bez ABS na śliskiej nawierzchni?
Kierowcy żyjący w czasach PRL stosowali następujące rozwiązanie: naciskali szybko i puszczali pedał hamulca. To oczywiste, że nie ma to porównania z działaniem prawdziwego ABS.
Jeżdżąc autem bez ABS, należy jeździć z wyjątkową ostrożnością po śliskich drogach.
Jak sprawdzić czujnik ABS?
Czujniki ABS są kontrolowane przez system diagnostyki pokładowej.
W przypadku awarii czujnika ABS, na desce rozdzielczej pojawi się komunikat ostrzegawczy.
- Jeśli auto ma na wyposażeniu tylko ABS – zaświeci się kontrolka ABS.
- Jeśli auto ma na wyposażeniu ASR lub ESP – zaświeci się kontrolka ASR albo ESP.
Do gniazdka OBD2 w samochodzie należy podłączyć urządzenie do diagnostyki komputerowej i odczytać kod błędu.
Czujniki prędkości obrotowej kół (czujniki ABS) są nierozbieralne i nienaprawialne. W razie uszkodzenia wymienia się je na nowe. Powodem awarii może być też zabrudzenie czujnika, uszkodzenie jego przewodu, rozłączenie przewodu albo uszkodzenie koła sygnałowego.
Systemy ABS, ASR i ESP zdecydowanie zwiększają bezpieczeństwo o każdej porze roku, podczas jazdy po śliskich nawierzchniach. Mają one znaczący wpływ na cenę samochodu (nowego, zwłaszcza ESP), ale dziś trudno sobie wyobrazić korzystanie z auta bez nich.
swietny tekst wszystko wyjasnione jak trzeba